Wie gelooft, wil alles groener

Wie gelooft, wil alles groener

Foto: Groenekerkenactie/Hanna Westra

In de beleidsuitgangspunten voor de jaren 2013-2016 had De Kapel in Hilversum aangegeven te streven naar meer verbinding met de samenleving. Dat is gelukt. Ten eerste het vredeswerk. Sinds 2014 wordt jaarlijks op initiatief van de vrijzinnige geloofsgemeenschap een ‘vredespaal’ geplaatst, als blijk van waardering voor een persoon of een instelling die heeft bijgedragen aan verbinding en vreedzaam samen leven.Ten tweede: met de vereniging ‘Wijde kerk’ van LHBT-ers is een roze zondag georganiseerd. Ten derde: met vluchtelingen uit Syrië en andere landen gaan we regelmatig aan tafel, om samen te eten. Maar – zo werd vastgesteld tijdens een heidag van bestuur en voorgangers in augustus – aan één ambitie is nog geen echte  aandacht geschonken: het willen zijn van een ‘groene kerk’.

Ora et Labora

Kan een kleine geloofsgemeenschappen misschien ook té ambitieus zijn? Gaat het de menskracht van de kleine groep vrijwilligers niet te boven om zowel het gemeenteleven in stand te houden als maatschappelijk actief te zijn? Lukt het om én vredeskerk én roze én groene kerk te zijn? Gaan spiritualiteit en pastoraat er niet onder lijden en gaat de gemeente niet te veel op een actiegroep lijken? Het tegendeel lijkt het geval te zijn. Het is als het ‘ora et labora’ (bid én werk) van de monniken. Het één kan niet zonder het ander. De gemeente biedt zo naast samen vieren en aandacht hebben voor elkaar, ook de mogelijkheid om samen iets te betekenen voor de samenleving. Is dat ook niet de taak van de gemeente? Zo las ik ergens: een gemeente die niets doet, doet er ook niet toe. Janneke Stegeman, die in 2016  verkozen werd tot ‘theoloog des Vaderlands’, stelt: ‘Wie gelooft, wil de wereld anders: menselijker, gelijkwaardiger en rechtvaardiger.’

Wat is nu een groene kerk? Kort gezegd: dat is een geloofsgemeenschap, een klooster, een moskee, die actief aan de slag wil gaan met duurzaamheid. Concreet betekent het dat je gebouw niet teveel energie gebruikt, dat de koffie fair trade is, dus betrokken wordt via eerlijke handel, dat de schoonmaakmiddelen ‘eco’ zijn, dat de diaconie duurzaamheidsprojecten steunt en dat er in de diensten aandacht is voor de toekomst van de aarde. De volgende vraag is: waarom zou je een groene kerk willen of moeten zijn? Het heeft te maken met ons geloof, met dat waar wij voor willen staan, zoals voor de bijbelse opdracht om zorg te dragen voor de schepping, om zoals de Bijbel in Gewone Taal zegt, ‘ervoor te zorgen en erop te passen’ (Genesis 2:15). Het heeft te maken met die toekomstige wereld van God, waar wij nu al bij willen horen, waar recht en vrede is, juist ook voor de armen en voor de komende generaties. Als (vrijzinnig) gelovigen willen we ons daarbij laten leiden door hoop en verantwoordelijkheidsgevoel. Met al deze overwegingen kan je dicht bij huis aan de slag gaan om groener te leven.

Groene kerk

En zo staan de activiteiten van De Kapel in de tweede helft van 2018 in het teken van het thema duurzaamheid. Het zal doorklinken in de Kapellezingen die gehouden worden, in de bijbelcursus en in de vieringen. Naast het werken aan bewustwording worden er vooral ook concrete en zichtbare stappen gezet. De eerste stap is om ons aan te melden bij het project Groene Kerken, een initiatief van Kerk in Actie en Tear. Kerk in Actie is een diaconale organisatie. Het werk wordt uitgevoerd door de dienstenorganisatie van de Protestantse Kerk in Nederland in Utrecht. Tear is een christelijke organisatie die mensen helpt zelf op te staan uit armoede en onrecht. Ze biedt wereldwijd hulp via lokale organisaties en kerken.

Waartoe verplicht je je als jouw gemeente zich aanmeldt bij Groene Kerken? Het betekent dat je belooft tenminste één duurzame stap per jaar te zetten. Vervolgens markeer je de buitengevel van je gebouw met een bordje ‘Groene Kerk’. De plannen die je gaat maken deel je met andere kerken op www.groenekerken.nl en je laat je stimuleren door de ervaringen van anderen. Die anderen zijn in ons geval het klooster Casella in Hilversum en de Johanneskerk in Amersfoort, net als De Kapel een vrijzinnige samenwerkingsgemeente.

Zonnepanelen en duurzaam beleggen

Casella is een open huis voor met name jonge mensen, die op zoek zijn naar stilte en verdieping. Het is een nieuwe invulling van het klooster De Monnikenberg, waar een boerderij bij hoorde. Bij de overgang is van de boerderij een gastenhuis gemaakt en op de plek van de stallen is een nieuw klooster neergezet voor de kleine gemeenschap van vier zusters Augustinessen. De verbouwing bood een unieke gelegenheid om te kiezen voor een geheel groene aanpak. Op het dak van het klooster liggen zonnepanelen. Het glazen dak bestaat uit zonnecollectoren. Met het hemelwater is een ‘grijswatercircuit’ tot stand gebracht waarmee de toiletten gespoeld worden. Er zijn bewegingsmelders voor licht en er worden LED- en spaarlampen gebruikt. De folders en andere drukwerken zijn van gerecycled papier. In toenemende mate worden Fair Trade producten gekocht. En, niet onbelangrijk, de zusters bankieren bij een ‘duurzame bank’, die het geld belegt in verantwoorde projecten.

Voor De Kapel is er nog een weg te gaan. Groen inkopen zal geen problemen opleveren, maar hoe kan het gebouw duurzamer gebruikt worden? Het is een monument en het dak daarvan kan niet zomaar voorzien worden van zonnepanelen. Dubbele beglazing mag er zomaar niet komen. En: hoe financieel wijs is het om het vermogen onder te brengen bij een andere, een groene bank?

Peter Korver
Redactie AdRem,  remonstrants predikant in De Kapel Hilversum

 

Foto’s:  GroeneKerkenactie/Hannah Westra.  www.groenekerken.nl

Zie ook

Korte berichten
22 februari 2018

Korte berichten

Landelijke contactledendag: Een onverwachte uitspraak of gebeurtenis. En dan? Zit je met je mond vol tanden, of reageer je adequaat op de situatie. Daarover gaat de Landelijke Contactledendag op zaterdag 24 maart 2018 van 10.15 – 16.00 uur in De Kapel van de Vrijzinnige Geloofsgemeenschap te Hilversum, ’s Gravelandseweg 144… Lees verder

Spelenderwijs de opwarming te lijf
21 februari 2018

Spelenderwijs de opwarming te lijf

Zijn videogames geschikt om een probleem als de opwarming van de aarde bevattelijk te maken en individuen te motiveren tot actie? Die vraagt stelt Laura op de Beke centraal in haar masterscriptie. Ze studeert binnenkort af in Leiden aan de faculteit geesteswetenschappen… Lees verder