Voedsel voor de geest bij Filosofisch Café Haarlem

Alle grote denkers van Nederland komen er spreken. Drie Denkers des Vaderlands waren er te gast. Voor een bedrag waarvoor je nauwelijks een loodgieter over de vloer krijgt. Zij komen er graag voor het geïnteresseerde publiek en het boeiende gesprek na afloop van hun lezing. Het Filosofisch Café in Haarlem bestaat tien jaar en is een instituutje geworden in de regio. Stuwende kracht en gespreksleidster is Marianne Waling – Huijsen uit De Zilk.

Samen met Arianne Leguijt, Irene van Bentem, en Alberdien Terpstra organiseert zij in de winter vijf filosofische avonden in de remonstrantse kerk in Haarlem. “Het afgelopen jaar was heel succesvol”, zegt Marianne. “Bij de lezingen van Hans Achterhuis over ‘vreedzaam vechten’ en van Paul Scheffer over ‘de vrijheid van de grens’ zaten er honderddertig mensen in de zaal. En we hebben nooit minder gasten gehad dan veertig. Het publiek is een mengeling van vaste bezoekers uit de kerk, een filosofisch geïnteresseerd publiek uit de omgeving en mensen die specifiek op het onderwerp af komen.”

Wat heeft dat met mij te maken?

De groei en bloei van het Café heeft alles te maken met de grondige voorbereiding en het laagdrempelige karakter ervan. De leden van de voorbereidingsgroep sparen door het jaar heen artikelen en spotten interessante boeken. Daaruit destilleren ze een top vijf van maatschappelijke vraagstukken die actueel zijn. En dan is het gewoon op internet zoeken en contact leggen met de sprekers waar hun oog op gevallen is.

“De laagdrempeligheid is essentieel hoor”, zegt Marianne, “we willen geen wetenschappelijke verhandelingen, maar een filosofisch betoog dat op de praktijk is toegespitst. Het gesprek na afloop is belangrijk. Iedereen moet mee kunnen praten vanuit de eigen dagelijkse praktijk.”

Geen missie bedrijven

Het Filosofisch Café is voortgekomen uit de remonstrantse gemeente, is er nog steeds mee gelieerd, maar het is een zelfstandig initiatief. Waarom is dit model gekozen? Is het niet de bedoeling om met dit initiatief mensen aan de kerk te binden dan? Marianne: “We hebben afgesproken dat we één lezing per jaar houden die geschikt is om door de predikanten een kring aan te koppelen. In die kringen zit zeker aanwas, maar niet zozeer in de aanwezigheid bij de kerkdiensten. Dat is ook niet ons doel, we willen geen verkapte missie bedrijven, maar bezinning bieden op een andere manier en op een andere moment dan de kerk op zondag doet. Bovendien hebben we op deze manier de vrijheid om zelfstandig onze thema’s te agenderen.”

Liefhebben en zeggen wat je wilt

En hoe verder in de komende tijd? “Nou, een vol programma weer. We krijgen ‘stand-up filosofe’ Laura van Dolron die haar eerste boek schreef waarin zij onderzoekt wat liefhebben is. En ook te gast is Maarten van Buuren die co-auteur is van het boek ‘Erfenis zonder Testament’. Daarin geven de auteurs  filosofische overwegingen bij de tien geboden. Paul Cliteur over vrijheid van meningsuiting zit in de planning en ook Renée ten Bos, die de Socrates wisselbeker won, over de verstikkende kanten van organisaties. Bij die filosofische cafés wil je toch zijn?”