Lezing ‘De tranen van Barbie: menswording in een positiviteitscultuur’ door Johan Roeland

‘De blockbuster Barbie toont het prachtige en perfecte Barbieland
waarin Barbie altijd gelukkig is en voortdurend de beste dag van
haar leven beleeft. Dit verandert wanneer de gedachte van de dood
zich aan haar opdringt en haar wereld en lichaam plotseling
onderhevig worden aan verval. Als parabel stelt de film de
eeuwenoude vraag wat het betekent om mens te zijn. De film
bekritiseert een smaldenkende positiviteitscultuur die te veel
nadruk legt op geluk en licht en waarin we wegvluchten van
donkere emoties als woede, angst, depressie, rouw en verdriet. Wat
betekent het om een goed en zinvol leven te leven wanneer het
donker zich aan ons opdringt? In deze lezing verken ik de gedachte
dat we pas echt mens worden, niet ondanks, maar met en in de
duisternis van ons leven. Ik haal inspiratie uit twee verhalen van
menswording, een oud en een nieuw verhaal over een verandering
van ‘anders-dan-menselijk’ naar menselijk, waarin de donkerte een
plek krijgt: het verhaal van Barbie en het verhaal van Christus.’

Johan Roeland studeerde theologie, promoveerde in de antropologie
en is sinds 2023 hoofddocent aan het Remonstrants Seminarium.