Met elkaar de schouders er onder zetten

Laat je je in jouw politieke overwegingen leiden door jouw levensbeschouwelijke overtuiging?  Wat betekent dat dan concreet voor jouw politieke engagement?
Ik denk dat het onmogelijk is politiek te bedrijven zonder daar je eigen levensbeschouwelijke overtuiging in mee te nemen. Je mensbeeld en beeld van de samenleving bepalen de rol die je voor de overheid ziet. In concrete situaties is dat misschien niet altijd helder, maar ik probeer voor mezelf (en ook met mijn fractie) altijd ook de diepere waarden onder onze standpunten te laten zien. In mijn geval zitten daar zeker de waarden in die uit de christelijke cultuur voortkomen. Bij het CDA staat de samenleving nadrukkelijk voorop en komt de overheid op de tweede plaats. Daar hoef je geen getuigenispartij mee te worden, liever niet zelfs. Ik houd er niet van als partijen (christelijk of niet) teveel hun eigen wereldbeeld aan anderen proberen op te leggen.

Wat is het wezenlijke onderwerp van de komende verkiezingen? Waar draait het om deze keer?
Ik heb heel wat verkiezingen meegemaakt, maar zo onduidelijk als deze keer heb ik het nog niet gezien. Dat komt door de veelheid aan partijen die voor groepsbelangen opkomen (50plus, DENK) en partijen die vooral het huidige stelsel willen afbreken (Forum voor Democratie, Geenpeil). In combinatie met de aantrekkende economie, waardoor voor veel mensen de directe zorgen over werk en hypotheek wat naar de achtergrond schuiven, is er daarmee een heel diffuus politiek strijdveld ontstaan.

Het zal daarom waarschijnlijk minder over inhoudelijke verschillen gaan en meer over betrouwbaarheid en politieke stijl. Over onderliggende principes. Ik denk dat we ons op dat vlak  met Sybrand Buma gelukkig mogen prijzen, juist op die punten onderscheidt hij zich van veel lijsttrekkers van nieuwe (en gevestigde) partijen. Hoe belangrijk bijvoorbeeld veiligheid en economie ook zijn, de afgelopen jaren hebben geleerd dat zelfs in de diepste financiële crisis, de zorgen over hoe we in Nederland met elkaar omgaan het grootst bleven. Buma is voor alles iemand die plichtsbesef, verantwoordelijkheid en respect uitdraagt.

Hoe duid je de onvrede in de samenleving, waar ligt de kern ervan? Hoe moet de politiek daarop reageren?
Ik denk dat de individualisering en welvaart maken dat veel mensen hun ‘ankers’ in de samenleving kwijt raken. Vrijheid en keuzemogelijkheden zijn natuurlijk geweldig, maar leggen ook een enorme druk op mensen. Het gevoel dat je alles moet doen, dat je moet presteren leidt tot onvrede. Dat kun je als politiek niet oplossen. Wat we wel kunnen doen is het ondersteunen van de plekken in de samenleving waar mensen die ankers voor hun leven wel vinden. Of dat nu in gezin of familie is, bij kerken en moskeeën, bij werk of als vrijwilliger in een vereniging.

Zijn er partijen waar iemand met een christelijke achtergrond niet op kan stemmen?
Er zijn partijen waar ik zeker niet op zou stemmen. Ik zeg altijd maar dat je ver moet blijven van partijen die de hemel op aarde beloven (al is het niet letterlijk, maar veel partijen – zeker in de linkerhelft van het politieke spectrum – hebben die neiging). Die zullen uiteindelijk de overheid willen inzetten om de samenleving te vormen en dan begeef je je op het pad naar een totalitaire samenleving. Het christendemocratisch gedachtegoed is bescheidener over wat we kunnen realiseren en daarmee over de rol van de overheid. Het appel dat in het CDA zit, past mij dan ook goed. Dat je voor een goede samenleving niet (alleen) naar de overheid hoeft te kijken, maar er met elkaar de schouders onder kan zetten.

Sander van Waveren is fractievoorzitter van het CDA in Utrecht.