Zwagerman dood. Dat kan toch niet.
Ik sta vanochtend te douchen als mijn vriendin naar boven stormt: “Joost Zwagerman is dood. Maakte een einde aan zijn leven.” Ik kan dit nieuws niet bevatten en bij mij slaan emoties in zo’n geval altijd naar binnen. Ik ben dan weg van de wereld om me heen en denk en voel inwendig van alles. Hoe is dit mogelijk, een man, pas 51 jaar, in de bloei van zijn leven, die bejubelde boeken schreef, goed verkochte boeken ook, ik heb diverse gelezen. Een man die op zo’n prettige, toegankelijke manier, zonder kapsones, bevlogen over kunst vertelde in De Wereld Draait Door, een echte duider, iemand met wie je bevriend wilde zijn.
Heel mijn leven mislukt?
Iets later realiseer ik me dat ik ooit wel gelezen heb over zijn depressies en zwarte tijden. Op internet lees ik een interview uit de Volkskrant van enkele jaren geleden. Over zijn echtscheiding, de poging tot zelfdoding van zijn vader, de vrienden om hem heen die stierven. Over zijn scheiding zei hij: “Ik maakte de klassieke denkfout die velen in scheiding maken: ik meende dat niet mijn huwelijk was mislukt, maar heel mijn leven.” Ik bedenk dat ik het in de jaren voor mijn eigen scheiding precies zo voelde en hoe hoopvol het is als dat toch niet zo blijkt te zijn.
Schrijven troost
Mijn vriendin en ik spraken erover hoe erg het ook voor de nabestaanden is als iemand zelfmoord pleegt en dat ze verdrietig en boos tegelijk zullen zijn. De zwarte kant van Joost Zwagerman herkennen we allemaal wel, denk ik, maar de meeste mensen zijn in staat daar mentaal voldoende veerkracht tegenover te zetten. Zwagerman kon zijn noodlot niet ontlopen en dat raakt me heel erg. In dit stukje kan ik mijn naar binnen geslagen emotie kwijt, zo merk ik verwonderd bij mezelf. Al kan ik me op geen enkele wijze meten met het schrijverschap van Zwagerman, er zit troost in schrijven.
Joost Zwagerman: Requiescat in Pace.
