Qui est Marc-Alain Ouaknin?
Het moet wel een blinde vlek zijn. Een soort dooie hoek waarin al het moois dat in de Franse taal verschijnt aan onze aandacht ontsnapt. Heb je bijvoorbeeld ooit van rabbijn, filosoof, psycho-analyticus, dichter en kinderboekenschrijver Marc-Alain Ouaknin gehoord? Ik niet, terwijl ik toch niet echt van de straat ben. Remonstrants predikant Christiane Berkvens – Stevelinck, Belgische van geboorte en dus van oorsprong ook Franstalig, is van deze man onder de indruk. Zij schrijft een boek over hem in het jaar dat ‘Gidsen en goeroes’ het jaarthema is van de Remonstranten. Na de zomer komt het uit.
Eerst maar eens googelen om een tipje van de sluier op te lichten. Ouaknin (1957) is de zoon van een joods – Marokkaanse vader en een Franse moeder. Zijn vader is Opperrabbijn van de Franse steden Reims, Lille, Metz en Marseille. Hijzelf is gepromoveerd in de filosofie en directeur van het Centre De Recherches Et D’études Juives in Parijs. Daarnaast is hij professor Vergelijkende Literatuurwetenschappen aan de Bar-Ilan University in Israel. Hij is gespecialiseerd in de joodse filosoof Levinas. Sinds 1980 is zijn belangrijkste focus om de kennis over de filosofie van Levinas te verspreiden door zijn geschriften te vergelijken met andere joodse teksten – in het bijzonder met die van de Hasidim en de Kabbala, beide mystieke loten van het Jodendom.
Joodse gids
‘Wat betekent deze man voor je?’, vroeg ik Christiane. Zij schreef: ‘Ik ben een atheïstische rabbijn, God zij dank, zegt de Franse filosoof Marc-Alain Ouaknin, die recent een Bijbel van de Joodse humor schreef. Zonder humor is volgens hem geen leven. Hoewel zijn werk in dertig talen is vertaald, is Ouaknin in Nederland weinig bekend. Ten onrechte. Hij spoort zijn publiek aan altijd vragen te blijven stellen en elk dogma overboord te gooien. Hij verwelkomt het idee van een God op maat. Ontmoet de ander om je leven kleur te geven, kijk naar het vonkje licht in de ogen van de ander, zegt hij, leer strelen en besef vooral: het is verboden oud te worden! Een joodse gids, mijn leermeester.’
Hebben we hier weer een echte gids te pakken? En waar leidt hij ons dan heen? Laat maar komen dat boek, ik kan niet wachten. En daarom ben ik van mening dat het Frans als vak op de middelbare school moet blijven.
