Zo zijn onze manieren, met een slappe lach die duurde tot de volgende morgen
Op de eerste pagina van Trouw prijkt een foto van Kardinaal Simonis, die als aartsbisschop van Utrecht in december afscheid nam. In zijn toespraak memoreerde hulpbisschop De Korte de pastorale kwaliteiten van de vertrekkende aartsbisschop. ‘Als kapelaan in Den Haag was Simonis populair bij biechtelingen, omdat hij lage penitenties gaf.’ Één Onze Vader en drie weesgegroetjes dus. Als ik dit lees, weet ik het weer. Dit is een van die momenten waarbij ik heimwee heb naar de katholieke kerk. Het gevoel dat deze zin bij mij oproept, is voor een niet-katholiek niet te begrijpen. Het is een ‘onder ons gevoel’ dat aan een buitenstaander niet uit te leggen valt. Zo zijn onze manieren en daar voelen we ons vertrouwd en warmpjes bij.
Hetzelfde geldt voor mijn Belgisch-zijn. Dat kun je niet definiëren. En toch bestaat het wel degelijk. Met God is het hetzelfde, hoewel mijn goede vriend Klaas Hendrikse daar anders over denkt. Mijn landgenoten die de Belgische driekleur van Arlon tot aan De Panne uit hun ramen hangen, bewijzen het: politici kunnen ouwehoeren wat ze willen, Vlamingen en Walen elkaar het licht in de ogen niet gunnen, de koning met de handen in het schaars wordende haar zitten, Belgen zijn we allemaal. En dat blijven we. Ik moet erg lachen als ik Nederlandse journalisten en columnisten het einde van België hoor profeteren. Allez menneke, denk ik dan. Dacht u soms dat wij, Belgen, ons zoveel moeite hadden getroost om de Fransozen EN de Nolanders de deur uit te krijgen om diezelfde onbetrouwbare buren tweehonderd jaar later weer te hulp te roepen? Akkoord, we hebben maanden lang geen regering, maar merkt iemand daar iets van? Plus een taalstrijd die geen mens buiten ons land kan begrijpen. Maar zo zijn onze manieren / nous sommes comme ça.
Aardappelen prakken
Toen ik in Eindhoven voor het eerst bij mijn aanstaande schoonouders kwam eten, viel ik meteen door de mand. Als een netjes opgevoed meisje ging ik de aardappelen (met jus) op mijn bord met een mes te lijf. Verbijsterde blikken alom. Wat doet ze nou? Sindsdien weet ik dat dat hier niet hoort en dat aardappelen zachtjes met een vork geprikt moeten worden. Terwijl op amper twintig kilometer van Eindhoven, diezelfde aardappelen zuiver door tussenkomst van een mes mogen worden genuttigd. Een troost: prakken mag in beide landen in ieder geval niet! Een paar kilometers kunnen dus een opmerkelijk cultureel verschil opleveren. Een paar duizend kilometers betekenen zondermeer een kloof waar heel moeilijk overheen te komen is.
Op een vrijdagavond, bij zonsondergang, bereiden we ons voor om de sabbat te openen met het aansteken van de kaarsen, een gebed, een lied en een toast. We verheugen ons om onze Cambodjaanse gast Hollandse specialiteiten voor te schotelen. Ik steek de twee kaarsen aan en leg mijn handen om de kaarsen heen. Zo dadelijk zal het sabbatsgebed klinken. Dat denk ik tenminste. Maar neen. Onze gast ziet de kaarsen en begint vrolijk te zingen: Happy birthday to you, happy birthday to you, happy birthday dear…
Aan een uitleg hebben we ons niet meer gewaagd want de slappe lach duurde tot de volgende morgen.
Dit artikel is eerder verschenen in AdRem
Vraag nu een proefnummer aan van AdRem, het remonstrantse magazine!
Over Christiane Berkvens - Stevelinck
