Dimitri Verhulst zou sprookjes van Grimm nog verbieden vanwege de wolf

Dimitri Verhulst is veruit de beste Vlaamse schrijver van zijn generatie. Literaire prijzen vliegen hem om de oren. Voor zijn sarcastische boeken bedenkt hij provocerende titels die onmiddellijk de aandacht trekken. Een paar voorbeelden: De helaasheid der dingen (2006, in 2008 verfilmd) schetst hij een huiveringwekkend dorpsleven; Godverdomse dagen op een godverdomse bol (2008, Libris literatuurprijs 2009) verwerpt het idee dat de mensheid zich ten goede ontwikkelt; De intrede van Christus in Brussel (2001) is een meesterlijke aanklacht tegen de domheid van de mensheid in het algemeen en de hypocrisie van de Belgen in het bijzonder. Met zijn wervelende ironische stijl weet Verhulst zijn lezer te overdonderen.

Met het zojuist verschenen Bloedboek (2015) echter, begaat hij een faux pas. Dat bloedboek is de Bijbel, om precies te zijn de vijf eerste boeken van Mozes: de Pentateuch, die Verhulst op zijn manier hervertelt. Dit boek, stelt Verhulst, is niets anders dan een handboek voor genocide, aangereikt door een fascistische God en net zo erg als Mein Kampf. Het zou verboden moeten worden. Verhulst is een enfant terrible die graag tegen alles en iedereen schopt. Hij werpt een een hyperkritische blik op de wereld en formuleert zijn mening met grote scherpzinnigheid en aanstekelijke humor. Maar met Bloedboek laat hij zich verleiden tot een intellectuele dwaling. En dat is nieuw voor hem.

Zelfs een fundamentalist doet dit Verhulst niet na

Verhulst leest de Bijbel zoals christelijke fundamentalisten het nog zelden lezen: zonder enig historisch, filologisch of cultureel besef. Dat is hoogst verbazingwekkend want sinds Thomas van Aquino (1225-1274) weet men dat elke tekst, ook een bijbeltekst, in zijn context moet worden gelezen en vele interpretaties kent. Verhulst huldigt het dogma van het onvermogen van de mensheid zich in de goede richting te ontwikkelen. Dit verklaart waarschijnlijk waarom Verhulst juist in de Pentateuch de sporen van morele ontwikkeling over het hoofd ziet.

Bovendien muilkorft Verhulst de Bijbel als een eng boek dat niet meer van deze tijd is. De toenmalige en huidige spirituele kant van teksten ontgaat hem ten ene male. Hij zou nog de sprookjes van de gebroeders Grimm verbieden vanwege de kwaadaardigheid van de wolf. In Trouw van 21 november schreef bijbelwetenschapper Sam Janse een uitstekend artikel over Bloedboek, waarin hij stelt: “Als Dimitri Verhulst in de Bijbel een fascistische God ontdekt, dan moet hij zelf een fundamentalist zijn.” Ik hou het bij een faux pas.