Heilig ploeteren als dominee

Op zaterdag 9 juni leggen opnieuw twee studenten van het Remonstrants Seminarium, drs. Sandra van Zeeland-van Cassel en drs. Jan van Belle, in de remonstrantse kerk van Vrijburg hun proponentsexamen af. Het is mooi dat zij dat in een kerk doen en niet in een universitaire aula. En zij doen dat in een bijeenkomst die door de remonstrantse kerkorde een ‘uitgebreide curatorenvergadering’ wordt genoemd: niet alleen staf en curatoren mogen beslissen over hun examen, maar ook alle predikanten en vertegenwoordigers van iedere remonstrantse gemeente. Zij spreken zich uit over de vraag: vinden wij jullie geschikt om ambtsdrager in onze geloofsgemeenschap te zijn. En daarmee zeggen zij meer dan: jij bent academisch goed opgeleid en jij bent professioneel goed geschoold.

Een predikant is een ambtsdrager en een ambtsdrager is meer dan een professional. Als je waterleiding stuk is of als je pensioenadvies nodig hebt, bel je een professional. Die klaart zijn klus. Maar een ambtsdrager is meer dan iemand die een klus klaart. Een ambtsdrager vertegenwoordigt een gemeenschap en wordt daarom ook door die gemeenschap in dat ambt benoemd. Wat hij of zij doet, doet hij niet alleen voor, maar ook namens de gemeenschap. Zo is het met de burgemeester, zo is het met de rechter en zo is het met de trouwambtenaar. En ook met de predikant. De predikant handelt uit naam van de geloofsgemeenschap en wordt daar door die gemeenschap toe gedelegeerd. Daarom moet hij ook zelf lid zijn van die gemeenschap en zich door de gemeenschap gedragen kunnen voelen.

Verbonden met onze geloofsgemeenschap

Verschillende studenten aan ons Seminarium zijn al professional. Zij werken als geestelijk verzorger in een ziekenhuis, een zorginstelling of een huis van bewaring. Zij hebben een volledige opleiding achter de rug die hen tot dat werk in staat stelt. En toch willen zij meer zijn dan alleen professional. Zij willen hun werk doen in verbondenheid met een geloofsgemeenschap. En in hun zoektocht naar zo’n gemeenschap zijn zij bij de remonstranten uitgekomen.

Daar heeft de campagne van de afgelopen jaren ongetwijfeld een belangrijke rol in gespeeld. Bij de toelatingsgesprekken vragen wij altijd aan de studenten: hoe goed ken je de remonstranten? En als dan blijkt dat hun kennis vooral is gebaseerd op de radiospotjes en op mooie boekjes, dan vragen wij van hen om eerst nader kennis te maken met een of meer remonstrantse gemeenten: bezoek kerkdiensten, bezoek lezingen, bezoek andere activiteiten en kom dan nog een keer terug. Een belangrijk deel van de predikantenopleiding is ook gericht op de verdieping van de kennis van de remonstrantse wereld. Iedere student, hoeveel ervaring hij of zij ook al mag hebben als professional in de geestelijke zorg, loopt daartoe stage in een remonstrantse gemeente.

Bouwen aan de toekomst

Want het is samen en vanuit die gemeenten dat onze predikanten moeten bouwen aan de toekomst van de remonstrantse geloofsgemeenschap. Dat doen onze huidige predikanten, sommigen al tientallen jaren lang, en dat zullen ook de toekomstige predikanten doen. Niemand weet hoe de toekomst van kerk en gemeente eruit ziet, de huidige predikanten niet en ook de toekomstige predikanten niet. Maar samen willen ze aan die toekomst bouwen. En dat doen zij in de wetenschap dat het ploeteren is. Bij gelegenheid van het eeuwfeest van de Bond van Nederlandse Predikanten verscheen onlangs een mooi boek, Preektijgers, pastores, pioniers. Daarin staan onder meer interviews met predikanten: jonge, meer ervaren en emeriti. Een jonge predikant, nog maar net een jaar bezig, zegt daar: ‘De tijd van het comfortabele predikantschap lijkt voorbij, en dat is ook goed. Een dominee is geroepen een ploeteraar te wezen. Maar laat het een heilig ploeteren zijn!’ Laten we blij zijn dat weer twee mensen in ons midden zich aan dat heilig ploeteren willen toewijden.