Democratische oppositie in Iran startklaar

‘Het heeft geen zin om anderen je normen en waarden op te leggen’, zei onze waarnemend minister van Buitenlandse Zaken Sigrid Kaag in februari van dit jaar bij haar eerste bezoek aan president Rouhani van Iran in Teheran. Daarbij droeg zij zelf een hoofddoek en werd niet boos toen mannen haar geen hand wilden geven. Maar had zij dan gedacht dat een hoofddoek de zelfgekozen norm is van de meerderheid van de Iraanse vrouwen? En dat de angst van de Iraanse man of liever zijn minachting voor de vrouw gedeeld wordt door het hele Iraanse volk? Dat volk heeft in de afgelopen december en januari duidelijk getoond dat het deze fundamentalistische opvatting van de Islamitische normen en waarden niet langer wenst te aanvaarden.

Schijn van gematigdheid

Met meer dan vijfduizend arrestaties is deze opstand voorlopig onderdrukt, maar er zit meer in het vat, en ter gelegenheid van het Iraanse Nieuwjaar in maart – een lentefeest uit de pre-islamitische tijd – is een nieuwe opstand te verwachten. Die wordt niet aangesticht door buitenlandse mogendheden, zoals de regering van de mullahs in Teheran denkt, maar komt voort uit de onvrede van vooral veel jongeren zelf over een regime dat niet alleen economisch corrupt is, maar nu al meer dan veertig jaar elke vrije meningsuiting bestraft met gevangenschap en/of executie. Volgens Human Rights Watch mag het regime al jaren het absolute wereldrecord van executies claimen. Wij wijzen dan naar Saoedi-Arabië, maar Iran is vele malen erger. Bovendien weet dit regime de schijn op te houden van gematigdheid en zijn misdaden uit het verleden in de doofpot te stoppen en zelfs zo te verdraaien dat de slachtoffers worden gezien als terroristen.

Oppositie staat in startblokken

Er heeft in 1988 op bevel van de grote leider Khomeini een massamoord plaatsgevonden, waarvan meer dan 30.000 leden van de toenmalige oppositie het slachtoffer zijn geworden. Vele nabestaanden zijn toen naar het buitenland gevlucht, waarbij een groep van ruim drieduizend vluchtelingen een asielzoekerskamp in Irak heeft gesticht, kamp Ashraf. De bewoners daarvan die nog altijd leven, ongeveer duizend mensen, konden eind 2016 naar een veiliger plaats worden verhuisd, waar zij in Albanië dichtbij Tirana een nieuw Ashraf hebben gesticht. Van daaruit voorzien zij de huidige Iraanse bevolking via televisie, sociale media en mobiele telefoon van binnen- en buitenlands nieuws, dat uiteraard door de mullahs wordt gestoord maar niet echt geblokkeerd kan worden. Zij werken daarin nauw samen met het hoofdkwartier van de Iraanse `Resistance’ in Noord-Frankrijk, dat een goed georganiseerd schaduwkabinet en wereldwijd netwerk onderhoudt onder leiding van een vrouwelijke president, Maryam Rajavi. De principes die hier worden beleden, zijn democratische verkiezingen, gewetens- en godsdienstvrijheid, scheiding van moskee en staat, en gelijke rechten en verantwoordelijkheden van mannen en vrouwen. Zij streven naar een geweldloze verandering van regime en staan klaar om het bewind over te nemen, zodra het volk van Iran hen roept. Wij wachten af, met hart en ziel.

Johanna Maria van Winter, j.m.vanwinter@uu.nl
Vriend van de Geertekerk Utrecht