Het gezicht van … Mark Hoos

Mark Hoos (1958) studeerde ooit Arabisch omdat hij zijn jeugdidool, de Egyptische zangeres Umm Kulthum, wilde verstaan. De fascinatie voor Arabische cultuur is nooit meer weg gegaan. Hij is nu gastconservator bij het Wereldmuseum in Rotterdam voor de tentoonstelling ‘De Perzen; krijgers en dichters’ en schreef de catalogus. Daarover meer elders in dit nummer.

(Onder)zoekend

‘Ik ben geboren in een liberaal, intellectueel gezin uit Den Haag.  Mijn vader was van huis uit zevendedagsadventist, maar vanwege een oorlogstrauma kon hij niet meer in God geloven. Mijn moeder vond religie achterhaald, maar hield wel van de Bijbelverhalen als culturele traditie. Ik verslond een bemachtigde kinderbijbel en toen ik twaalf was las ik boeken over de islam en het hindoeïsme. In Leiden behaalde ik mijn kandidaats in het Arabisch en Perzisch, en mijn doctoraal in het Turks en vergelijkende godsdienstwetenschap. Mijn leven nam een andere wending toen ik rond mijn dertigste meer met mijn zangtalent ging doen. Ik volgde twee jaar een zangopleiding aan het conservatorium. Deze decembermaand zing ik in de kerstnachtdienst van de Arminiuskerk in Rotterdam. Van 1994 tot 2007 werkte ik als wetenschappelijk medewerker in het Wereldmuseum. Die laatste jaren waren zwaar door ziekte, problemen op werk en ernstige familieproblemen. Dat was de reden om, als bezinning, in 2004 theologie te gaan studeren. In 2008 behaalde ik mijn bachelor in dat vak en studeerde aansluitend nog 4 jaar psychotherapie. Ik heb nu een praktijk aan huis voor psycho- en relatietherapie.’

Verlangen naar God

‘We kennen godsbeelden van nabijheid (geliefde, vader, herder) en van afstandelijkheid (majesteit, rechter).  Onze godsbeelden bouwen we deels op aan de hand van onze ouders. Met een wat strenge moeder en een vader die niet zo betrokken was, was het voor mij moeilijk om een liefdevol Godsbeeld te creëren. In moeilijke perioden van mijn leven ontwikkelde ik een soort Godshaat omdat ik nooit zijn leiding en liefde ervoer. Later, via de islamitische mystiek, het Soefisme, heb ik een God gevonden die nabij is en in het diepst van onze ziel met de mens verbonden. Het scheppingsverhaal uit de Perzisch-Arabische traditie ( zie bladzijde …) laat zien dat God en mensen eeuwig één zijn. In de islamitische mystiek is die liefde tot God vaak echt zintuigelijk, vergelijkbaar met het Hooglied.’

Positief denken

‘Emoties verlenen waarde aan mijn bestaan. Warmte, liefde, vreugde vormen daarvan de kern. Die emoties ervaren is voor mij een bewegen naar God toe, somberheid en piekeren een weg van hem af. Als ik vrolijk ben en nieuwsgierig, als ik geniet van mensen, kunst, het zonlicht en dieren, dan ervaar ik  mezelf als een fragment van God. Dat heeft ook een effect op de chemie van het brein:  hoe meer positieve concentratie, hoe beter lichaam en geest werken.’

Remonstranten

‘Ik ben eigenlijk toevallig bij de Remonstranten in Rotterdam terecht gekomen, door een kunstdag in de Arminiuskerk. Nadere kennismaking beviel prima. Vooral dat er geen geloofsregels zijn, vrijheid vind ik belangrijk. Ik geniet van de contacten die ik daar heb. Op 21 februari 2016 is er in de Arminiuskerk een dienst van predikant Koen Holtzapffel en mij over Jozef die verleid wordt door de vrouw van Potifar. De Koranversie van dat verhaal kent een geestige uitbreiding.  Potifar’s vrouw neemt wraak op haar roddelende vriendinnen. Zij kon namelijk niet anders dan verliefd worden op de goddelijke schoonheid van Jozef. Zij nodigt haar vriendinnen uit en geeft hun fruit en een mes. Terwijl zij aan het schillen zijn treedt Jozef binnen en snijden zij zich, zonder daar iets van te merken, in de vingers. Zo adembenemend kan de goddelijke schoonheid zijn!’

Michel Peters