GOD. Voorstelling door theatercollectief BOG

De tekst op de website van theatercollectie BOG vermeldt het volgende over de voorstelling GOD: “Wij mensen, sukkels der natuur, op zoek naar zin, naar richting, een weg, een iemand, een iets, een het, een dat, een antwoord op de vraag: “waarom?”. GOD. gaat over het verlangen alles te willen vatten, over het benoemen van het onbenoembare, het begrijpen van het onbegrijpelijke. Over dat wat we niet zeker weten maar toch in geloven: in de liefde, jezelf, buitenaards leven, durfkapitalisme. GOD. gaat over de poging elkaar te begrijpen totdat we niks meer hoeven te zeggen. In GOD. doet BOG. een poging het onderwerp geloven te benaderen. Een poging om dichtbij te komen.”

In een uitverkochte zaal, zittend tussen hipsters en creatieve vijftigers, ben ik benieuwd naar wat komen gaat. Zouden de vier jonge theatermakers met een inspirerend antwoord komen op de eeuwige vraag van ‘waarom’? Wat volgt is een uur durend monoloog, gesproken recht naar de zaal. De vier spelers wisselen elkaar af. Soms elkaars zinnen afmakend, dan weer vallen er lange stiltes. De inleiding duurt lang, en hierin wordt het patroon van de voorstelling duidelijk. Het spelen met woorden en associaties geeft de opmaat voor een ritme dat in de hele monoloog blijft terugkomen. De vragen hier: Is de voorstelling begonnen? En precies wanneer zijn we dan begonnen? Dan wordt er een verbinding gelegd met het begin van de wereld: Wat was er toen de wereld ontstond? En wat was er dan voor dat eerste begin? Vervolgens wordt er ingezoomd op wat een begin kan zijn. En als er dan voor het begin niets was, wat is dan dat niets? Ook klinkt er een variatie op Genesis en Johannes: ‘In den beginne was er niets’.

Waarom?

De inleiding gaat over in een lang deel met alleen maar waarom-vragen. Waarom weet je iets zeker? Waarom weet je niets zeker? Eindeloos komen er dit soort vragen langs. En dan komt God ineens ter sprake: “Waarom is er niemand die alles snapt? Omdat niemand God is. Waarom is God niet iemand? Omdat God een brok is. God is een iets.” Dit antwoord geeft het startschot voor een filosofisch gedeelte over God en over de mens, en in de wereldbeelden waarin de mens allemaal kan geloven. Natuurlijk is dit alles weer gegoten in een ritme van woordspelen. En zoals je bij een preek even kunt wegzakken in aandacht, gebeurt dat mij hier in deze voorstelling. Mijn hoofd zit vol met alle vragen, en ik heb moeite om het hoge tempo bij te houden. Maar ineens zijn we terug bij het begin. Dezelfde tekst als van het begin klinkt weer, nu met filosofische vragen over wat er na het einde zal zijn.

Associatief spel met woorden

Na een uur kom ik toch wat teleurgesteld de zaal uit. Misschien waren mijn verwachtingen te hoog gespannen, misschien wilde ik te graag antwoorden horen. Het bleef bij een eindeloze gedachtenbrij, rondcirkelen om vragen en associatief met woorden spelen. Dit maakte de voorstelling ook luchtig: er werd regelmatig hard gelachen om de associaties die werden gemaakt, en na een uur waren we terug bij waar we begonnen: de cirkel was rond. De voorstelling is een aanrader voor wie eens op een lichte manier aan het denken wil worden gezet, voor wie eens op een andere manier wil nadenken over de grote vragen van het leven. Maar ga er niet heen als je op een duidelijke antwoord zit te wachten.

De voorstelling is nog tot en met april te zien in verschillende theaters. Zie www.bogcollectie.com voor meer informatie.

Carolien Sieverink