Remonstrants enthousiasme in Kranenburg

Vlakbij het Achterhoekse Vorden ligt een gehucht dat sinds mensenheugenis Godseiland wordt genoemd. In de negentiende eeuw, toen er godsdienstvrijheid voor de rooms -katholieke kerken kwam, werd hier een grote neo-gothische kerk gebouwd, met een klooster en een pastorie. De pastorie wordt inmiddels bewoond door een remonstrantse communiteit. Het klooster was eind september het decor voor een symposium ‘de 24 uur van Kranenburg’, georganiseerd door een enthousiast team van gemeenteleden van de remonstrantse gemeente Lochem/Zutphen.  Aangespoord door hun predikant Henk van den Berg denkt deze gemeente actief na hoe ze een duurzame, toekomstbestendige en financieel gezonde gemeente kunnen zijn in 2026. Niet alleen belangrijk voor ons, belangrijk voor alle remonstrantse gemeenten, dachten ze. En zo is het idee ontstaan voor dit symposium. Zeventien gemeentes waren vertegenwoordigd, waarbij ook drie jonge mensen van de Arminiusgemeente.

Mystiek en zakelijkheid

Het programma was buitengewoon inspirerend samengesteld met sprekers zowel van buiten als binnen de remonstrantse geledingen; de onderwerpen varieerden van mystieke begeleiding met Petra Galama tot zinnige zakelijkheid van Anne Stael. Van een culturele setting van zingeving door André Droogers tot je persoonlijke verhouding tot de overgeleverde waarden en vormen door Peter Nissen. Daarbij was er een welkome afwisseling tussen luisteren naar een inleiding, creatief kleien, zingen en met elkaar in gesprek zijn.

Annemiek Schrijver was aangesteld als moeder overste voor deze bijeenkomst in kloosterachtige setting. Zij leidde ons door de programmaonderdelen, stelde vragen ter verdieping en soms doorbrak ze de al te grote ernst door achter de piano te gaan zitten en een aansprekend lied te begeleiden.

Gemeenteopbouw

Twee onderwerpen vond ik actueel en bruikbaar voor het gesprek in de eigen gemeente. Peter Nissen vertelde aanstekelijk over waarderende gemeenteopbouw. Daarbij ga je uit van de waarden en inspiratie die je de moeite waard vindt om wakker te houden en door te geven. Je waardeert ook de dromen en verlangens die er zijn, daarin vorm je een beeld van een levendige toekomst. Als je als geboren en nieuw-geworden remonstranten met elkaar over deze waarden en dromen praat, dan kan zich een spannend pad openen naar een remonstrantse kerk van morgen.

André Droogers, cultureel antropoloog, liet ons nadenken over verschillende identiteiten, die allen cultuurgebonden zijn. Je kunt uitgaan van een vaste identiteit, die er was, waarvan je houdt en die je het liefst zo wilt houden. Daarnaast is er door alle ontwikkelingen in de wereld en in de samenleving behoefte om een flexibeler identiteit toe te laten, omdat steeds vaker mensen met verschillende achtergronden elkaar ontmoeten en iets met elkaar moeten of willen ondernemen. Dat is bij de remonstranten ook zo. Alleen in gesprek met elkaar kun je groeien naar een nieuwe, duurzame identiteit.  Droogers brengt het spelelement in. Als je godsdienst en religieuze verbeelding als spel ziet en dat spel met volle ernst speelt is er ruimte voor verschillende invalshoeken. Je kunt spelen met betekenissen, met rollen, met modellen van macht; spelregels kunnen ter discussie gesteld worden als er nieuwe initiatieven zijn; dat kan wel eens schuren maar vooral maakt het creativiteit wakker.

Als het ons lukt het spelen met identiteiten te combineren met waardering voor ieders waarden en dromen, dan ligt er een vruchtbare toekomst voor de Remonstranten open.

Fride Bonda
Predikant in de remonstrantse gemeente Zwolle