Redactioneel: Uit de pas

We zijn het jaar 2017 ingegaan, en dat is in de geschiedenis van Europa een bijzonder jaar. Het is dan precies een half millennium geleden dat Maarten Luther zijn 95 stellingen publiceerde, een hartstochtelijk pleidooi om af te rekenen met religieuze gebruiken die alleen maar afleidden van de kern van het geloof. Het werd hem niet in dank afgenomen. Hoewel hiermee wel een belangrijke stap gezet werd in de richting van een nieuwe vorm van geloof, het protestantisme. Dit alles had bepaald niet alleen zuiver godsdienstige gevolgen: in de loop van de 16^e eeuw voltrok zich een politieke tweedeling van Europa, waarbij de reformatorische staten in het noorden en noordwesten een eigen positie innamen ten opzichte van de katholieke, zuidelijke staten.

Het begon allemaal met individuen en groepen die ‘uit de pas’ begonnen te lopen, die zich niet langer wensten te schikken in hoe het altijd gegaan was. Behalve Luther, zijn er bij de viering van 500 jaar Reformatie heel wat van zulke personen en groepen van uit-de-paslopers te gedenken. Goede aanleiding voor een themanummer van AdRem! Daarbij richten we ook de blik op mensen die in onze tijd niet in het plaatje passen. Zoals tegenwoordig degenen die nog steeds, of opnieuw, ‘gelovig’ zijn. Dan moet je toch wel een tik van de molen hebben gehad. Maar ook kunstenaars lopen uit de pas, en, geheel tegen hun zin, mensen die dement raken.

Bert Dicou
hoofredacteur