Loslaten

Het valt voor burgers vaak niet mee om de logica van politici, overheidsinstellingen of wet- en regelgeving te doorzien. Burgers hebben er vervolgens ook niet veel vertrouwen in dat ze zodanige invloed kunnen uitoefenen dat er vanuit de overheid oog is voor hùn logica. Klaagzangen zijn het gevolg.

Over de ouderenzorg wordt veel geklaagd. Meestal niet over de mensen die met veel liefde en inzet hun werk doen voor en met ouderen, maar over het hele systeem en de financiering waardoor er te weinig verzorgenden zijn voor te veel van zorg afhankelijke ouderen. Ik kom door mijn werk veel mantelzorgers tegen. Mensen die zorgen voor een of meer mensen waar ze van houden: gezins- of familieleden, vrienden, buren. Zij dreigen geregeld te verzuipen in de regelmist, de administratiedrukte of de papierwinkel die de zorg óók is. En zo gaat het op vele beleidsterreinen: mensen wantrouwen de overheid, snappen het niet, haken af.

Controledrift

De overheid kan er ook wat van. Wantrouwen is bij een uitdijend woud van regels het uitgangspunt. Terwijl de meeste burgers deugen! AOW – fraude (twee volledige uitkeringen krijgen, terwijl je feitelijk samenwoont) komt in 0,001 procent van de gevallen voor. De wet die deze vrijwel niet bestaande fraude moet bestrijden, straft vooral groepen mantelzorgers die intrekken bij naasten om ze de laatste periode van hun leven thuis te verzorgen. Deze mensen voelen zich geschoffeerd door hun overheid.

Burgers die klagen over al dat wantrouwen, die bureaucratie van de overheid moeten ook naar zichzelf kijken. Bij elk incident in de zorg roept iedereen: ‘Schande! Overheid, doe iets!’ Dan doet de overheid dat en vervolgens klagen we weer over al die controle en regelzucht.

Proefnummer AdRem, remonstrants magazine

Vraag nu een proefnummer aan van AdRem, het remonstrantse magazine!

Loslaten

Loslaten is de enige oplossing. Het lijkt er op dat burgers en overheid dat steeds moeilijker vinden. Problemen moeten aangepakt, vinden we. Er zijn altijd overal wel problemen die in het nieuws komen, die massaal aandacht krijgen en waarover ‘schande’ wordt gesproken. Een (Kamer)debat en een paar moties later worden de problemen voorzien van een ‘aanpak’ door de overheid die natuurlijk niet al die problemen de wereld uit helpt, waardoor het hele circus weer van voren af aan kan beginnen. ‘Loslaten’ betekent dat burgers en overheid elkaar niet in deze wurggreep houden. Maatschappelijke problemen zijn meestal ingewikkeld en hardnekkig. Er is geen instant – oplossing. Het enige dat burgers massaal kunnen doen, is zelf aan de weg timmeren. Voorlopig zijn er veel te weinig verzorgenden in Nederland voor de vele vacatures. Verzorgings- en verpleeghuizen en de thuiszorg zijn voorlopig dus mede afhankelijk van vrijwilligers en mantelzorgers. Klagen helpt niet als mensen dreigen te stranden in bureaucratie. Juist dan is eigen initiatief en het zoeken naar oplossingen buiten de overheid om, de beste strategie. Afstand tussen politici en burgers is beter dan de wurggreep waarin ze elkaar nu houden. We hebben behoefte aan politici die niet proberen om klagende burgers hun zin te geven, maar die uitleggen waarom wij niet altijd onze zin kunnen krijgen.

Ineke Ludikhuize
Redactie AdRem, lid gemeente Utrecht