Boekbespreking: Weg met de Bijbel. Gids voor vrijzinnig bijbellezen

De Bijbel ligt onder vuur. Is het niet gewoon een ‘fout’ boek? Vrouwen die hun mond moeten houden. Homo’s die vervloekt worden. Een jaloerse God die, als het hem niet bevalt, wraak neemt. Eentje bovendien die de dood van zijn zoon eist om het goed te maken tussen hem en de mensen. Wat moet je ermee? En die vraag dringt des te meer op in een geloofsgemeenschap die verklaart dat geloof bij jezelf begint, dat God ook homo’s trouwt en dat hij vrouwen laat voorgaan.

In de inleiding op hun boek Weg met de Bijbel geven Sigrid Coenradie, Bert Dicou en Anne Claar Thomasson-Rosingh zich er rekenschap van dat de Bijbel ter hand nemen vandaag de dag allerminst vanzelfsprekend is. Tegelijkertijd beschrijven zij hoe, binnen uiteenlopende contexten – bijvoorbeeld in een groep van lesbiennes, homo’s, biseksuelen en transgenders, maar ook in een land als Brazilië − dat boek toch van betekenis kan zijn. In de daaropvolgende hoofdstukken laten zij zien dat de Bijbel een verrassend perspectief biedt op tal van kwesties die ook ons bezighouden.

Over schuld en armoede bijvoorbeeld. Met de mens die niets heeft, wordt in de Bijbel uiterst voorzichtig omgesprongen. Een centrale bijbelse gedachte is bovendien dat wij de aarde niet bezitten. Elk vijftigste jaar, het jubeljaar, is het moment van de grote kwijtschelding. Het geeft een mens de kans om opnieuw te beginnen.

Bijbel hoogst eigentijds

Het offer, ook een belangrijk bijbels thema, hoef je niet te zien als een daad van blinde gehoorzaamheid, maar je kunt het beschouwen als een oefening in loslaten. En met welk beeld van Jezus leven wij? Hij is niet een pantokrator, maar een kwetsbaar mens. Het leed dat anderen treft, trekt hij zich aan. Hij doet dat tot in zijn uiterste consequentie, namelijk door zijn solidariteit met de dood te bekopen. En de relatie tussen mens en natuur kun je, op grond van verschillende bijbelteksten, gerust ingewikkeld noemen, maar er zijn evengoed teksten aan te wijzen die uitdrukking geven aan onze verbondenheid met al wat leeft. Over onze toekomst tenslotte kom je in de Bijbel allerlei doemscenario’s tegen, maar ook prachtige visioenen over een nieuwe hemel en een nieuwe aarde, waarin de wolf en het lam tezamen zullen weiden. Hun uitleg van passages uit de Bijbel illustreren de drie auteurs met talloze voorbeelden uit de literatuur, uit films en met interviews met mensen die op een zeer persoonlijke manier betrokken zijn bij de betreffende onderwerpen.

Ik sla het boek dicht en stel vast dat ik ben aangestoken door het enthousiasme van de drie schrijvers van Weg met de Bijbel. Zij hebben mij overtuigd dat het de moeite waard is om die oude teksten te betrekken bij zaken die ons meer dan tweeduizend jaar later ter harte gaan. Niet om ons te zeggen hoe we ons leven móeten inrichten. Maar wel hoe het kán. Voor de lezer van AdRem die nieuwsgierig is geworden en overweegt om in eigen kring met het boek aan de slag te gaan: op www.remonstranten.nl is een handreiking te vinden voor het gebruik van het boek in een gespreksgroep.

Annemarieke van der Woude
Annemarieke van der Woude promoveerde in 2005 op Geschiedenis van de terugkeer, een studie naar Jesaja 40-55. Sinds 2016 is zij als predikant verbonden aan de Remonstrantse Gemeente in Oosterbeek.

Weg met de Bijbel. Gids voor vrijzinnig bijbellezen. Sigrid Coenradie, Bert Dicou en Anne Claar Thomasson-Rosingh. Zoetermeer: Meinema 2017. Prijs: 16,99. ISBN 978 90 211 7006 0. Bestellen kan via onze webshop: www.remonstranten.nl/webshop of per mail info@remonstranten.nl