Column: Inspiratie is een trauma

Het woord ‘inspiratie’ is een modekreet geworden. In elke reclamespot voor een culturele instelling, een kledingmerk of een levensmiddelenfabrikant komt het woord ten minste één keer voor. Een concert of een museumbezoek kan je inspireren. In een modehuis kun je inspiratie opdoen voor je nieuwe outfit. En het wandelen langs de rekken van de zelfbedieningskruidenier kan je inspiratie geven voor wat je vanavond gaat koken. Net als het begrip ‘spiritualiteit’ is het woord ‘inspiratie’ aan verburgerlijking en slijtage onderhevig.

Overigens begint dat al in de religieuze sector. Inspiratie en spiritualiteit staan, zo lijkt het wel, steeds meer voor een koopbaar gevoel van geluk en extase. Inspiratie is de kick die je via de juiste lectuur, het volgen van de passende cursus of het bezoeken van de geschikte kerkdienst kunt verwerven. Spiritualiteit is immateriële wellness. Het omtoveren van je eigen leven tot een feelgoodmovie. Een strandwandeling langs de zee van je ziel.

Proefnummer AdRem, remonstrants magazine

Vraag nu een proefnummer aan van AdRem, het remonstrantse magazine!

In bezit worden genomen

Het is goed om erbij stil te staan, waar het woord inspiratie vandaan komt. In de kunst, de bijbel en de religie is het een oud woord. Het verwijst naar het gegrepen worden door iets, wat je te machtig is: de muzen, de geesten, de goden. En uit de getuigenissen van deze ervaring blijkt, dat het daarbij allerminst gaat om een idylle. Inspiratie is: in bezit worden genomen, worden opgeëist en onteigend. Zo speelt het woord bijvoorbeeld een rol bij de filosoof Emmanuel Levinas. Inspiratie betekent voor hem, dat er op ons wordt geparasiteerd. Dat iemand anders de baas wordt in ons huis. Inspiratie is de ethische onderwerping van het ik.

Inspiratie is geen goed gevoel, maar het worden opgezadeld met een slecht geweten, met een onverzadigbaar gevoel van tekortschieten. Inspiratie is geen verfrissende bries, maar het speelbal zijn van een storm. Inspiratie is een trauma.

Eric Corsius
Vriend van de Remonstranten in Eindhoven