OMG! Inspiratie in onszelf?

De coronacrisis. Plotseling wordt een zeer groot deel van de bevolking teruggeworpen op zichzelf. Hoe dit zal uitpakken is niet te voorspellen. Het kan grote onrust, heftige emoties of depressies teweegbrengen en gevoelens van tekort en tegenstellingen versterken. En… het kan ook een ingang zijn om diepere spirituele lagen te verkennen?

Ooit doorstond ik, lang geleden, een persoonlijke crisis, welke gevoelens ook nu tijdens de coronacrisis soms weer even opduiken. Toch had ik tijdens die crisis ook verbazingwekkend heldere momenten. Zo zág ik opeens de logica van mijn crisis, wat ik ervan kon leren en hoe ik eventueel ook anderen erin kon ondersteunen. En ook welke parallellen het had met economische, maatschappelijke en politieke crises. Ik schreef er later een boek over met als titel ‘De logica van een crisis’.

Niet iedereen ervaart de coronacrisis ook persoonlijk als een crisis, al hebben velen wel bij vlagen last van angstige gedachten, onrust en zorgen. Dat valt niet altijd mee. Maar misschien biedt het ons ook nieuwe perspectieven? Zoals het ‘Hogere’ in onszelf ervaren?

Bidden of meditatie?
Met onze kwetsbaarheid, hulpeloosheid of andere gevoelens die naar boven komen, weten we niet altijd raad. Voor sommigen komt dan de behoefte aan bidden of meditatie op. Het is opvallend hoeveel berichtjes ik opeens in die richting krijg, ook van mensen van wie ik het helemaal niet had verwacht. Maar wat is dat eigenlijk, bidden of mediteren? Hoe doen we dat, wat doen we dan?

OMG! is onder jongeren misschien wel een van de meest gebruikte uitdrukkingen: Oh My God! Het kan een uitdrukking zijn van grote schrik, maar ook een juichen van verwondering, over iets dat ze totaal niet hadden verwacht. En wellicht is dat wel precíes de kern van bidden of meditatie… dat we niet alleen hópen maar ook dat het ons iets bréngt dat we niet hadden verwacht.

Zoals er vele meditatievormen zijn, zo zijn er ook vele manieren waarop mensen bidden. Bidden onderscheidt zich veelal van mediteren door het actief vragen om hulp, om geduld, troost, begrip of gedragen te worden. Meditatie en bewustzijn draait veelal meer om een ontvangen, een afwachten, het is ‘rusten in zijn’. Het is het ontdekken dat als je niets doet, en slechts een open houding hebt naar wat je in jezelf kunt opmerken, er toch van alles in je kan gebeuren. Als je dat kunt toelaten zonder oordeel, dan wordt mediteren een ‘bewust-zijn’, een ontdekkingstocht van wat je in je innerlijk kunt aantreffen.

Onze houding
In mijn crisis, een PTSS, heb ik veel geleerd. Allereerst dat ik moest leren van denken naar voelen te gaan. Dat rondmalen van mijn hoofd leidde tot niets. Pas toen ik leerde voelen, kwam er zicht om uit die crisis te komen. Pas toen ook werd ik me ervan bewust hoe dat denken mijn leven beheerste en hoe vaak ik eigenlijk voor mijn gevoelens op de vlucht was. En er gebeurde iets anders… iets dat ik, sterk antireligieus opgevoed, helemaal niet had verwacht. Ik ging iets ervaren dat zoveel groter is dan ikzelf. Ik werd getroost, er kwam inzicht van een hogere orde.

Bovendien ontdekte ik dat mijn houding naar wat ik voelde, bepalend was of het zinvol en helend was. Als ik zonder oordeel en met zachte aandacht bij die gevoelens in me bleef, ongeacht welke, dan merkte ik dat er iets mee gebeurde. Die vriendelijke aandacht bracht iets in beweging, het veranderde de gevoelens. Als ik huilde, en dat echt toestond, dan kwam er zachte troost. Als ik angstig was en die, al bibberend, de ruimte gaf, dan ontstond er heel broos een gevoel van ruimte en vertrouwen. Een vertrouwen dat ik erdoor heen zou komen, wat er ook gebeurde. Als ik paniek voelde en dat toeliet, dan kon het zich zomaar omzetten in helderheid en rust, alsof ik uit een wolk stapte. Ik deed niets. Het gebeurde vanzelf. Soms pas na enige tijd, soms al binnen enkele minuten.

Dat opzienbarende proces van innerlijke transformatie voelde ontzagwekkend. Het vervulde me met diep respect en eerbied. Ik voelde me gedragen en vond woorden voor gevoelens die ik nooit eerder zo bewust in mezelf had ervaren, zoals stilte, vrede, verbondenheid en empathie, met mezelf, met de ander en met de wereld. Deze kwaliteiten gingen me ook steeds meer opvallen bij anderen en in de wereld. En steeds meer zag ik welk verschil het uitmaakte als ik, en anderen, vandaar konden optreden naar buiten. De crisis bracht me dieper inzicht en diepere ervaringen dan ik ooit had gehad.

Uitnodiging
In deze coronatijd zijn we, meer dan we gewend zijn, aangewezen op onszelf. Het lijkt wel of de onzekere situatie buiten ons, ons uitnodigt om meer aandacht te schenken aan wat we ten diepste voelen. Wellicht blijkt dan dat we, als alles in de buitenwereld wegvalt waaraan we houvast ontleenden, onverwacht deze inspiratie in onszelf kunnen vinden? Dan gaat het niet meer om hoop, of om geloven, maar om ervaren. Een direct ervaren. Een wonder. OMG…!

Sylvia I. Saakes
Redactielid van AdRem en vriend van de Remonstranten in Rotterdam
www.sylvia-i-saakes.com