I am Greta

De feiten zijn bekend. Door menselijk toedoen stijgen op aarde de temperaturen. Het klimaat ontspoort en dat zal niet zonder gevolgen blijven voor mensen, dieren en planten. Daarnaast gaat ondanks een toenemend bewustzijn van wat de mensheid aan het aanrichten is, de ecologische verwoesting van de aarde door in hetzelfde tempo als tot nu toe. Na afloop van de zomervakantie van 2018 gaat de dan 15-jarige scholier Greta Thunberg voor het Zweedse parlement zitten met een bord dat ze in staking is. Ze gaat niet naar school. Het parlement moet het probleem eindelijk serieus gaan nemen. Vanaf dat allereerste moment valt ze op en wordt ze gefilmd, wat nu is omgezet in een fascinerende documentaire over een meisje dat in no time uitgroeide tot boegbeeld van een internationale jongerenbeweging.

Vonk

Hier in België sloeg de vonk al snel over, onder leiding van scholieren Anuna de Wever en Kyra Gantois gaan al snel tienduizenden jongeren wekelijks de straat op. Greta is hun voorbeeld. De documentaire bevat interessant materiaal over Greta’s bezoeken aan Antwerpen en Brussel en haar gesprekken met Anuna. Al in datzelfde jaar 2018 wordt ze uitgenodigd om te spreken op een belangrijke klimaatconferentie van de VN. Daarna volgt een lange reeks toespraken in parlementen, bij de Europese Unie en bij de VN. Het gaat haar betrekkelijk gemakkelijk af, in de zin dat ze niet bovenmatig onder de indruk is van alle wereldleiders. Ze houdt zich niet in, toont ook haar verdriet en haar woede. Woedend kan ze zijn, op die politici die toch evengoed weten wat de feiten zijn als zij, of die feiten zouden moeten kennen, en vooral afkomen met halfslachtige lange-termijn oplossingen met onzekere uitkomst. Of oprecht verbijsterd: hoe is het mogelijk dat iedereen op een klimaatconferentie tijdens de pauze naar de hamburgers gaat? Anderzijds lijkt ze het vooral grappig te vinden als leiders als Poetin, Trump en Bolsonaro hun best doen om haar kort en goed onderuit te halen. Ze neemt die heren niet erg serieus.

Asperger

De film toont ook goed hoe het is om met het syndroom van Asperger te leven als zo’n wervelvind van gebeurtenissen zich aandient. Het is maar goed dat haar vader in de buurt is als ze blokkeert en geen contact meer maakt of stopt met eten. Het is een pro dat ze alles wat er te studeren viel op dit gebied bestudeerd heeft en dat ze op geen enkele manier is af te brengen van wat ze zich heeft voorgenomen. De contacten met andere jongeren doen haar goed, waar ze voordien sterk sociaal geïsoleerd was. Aan de andere kant is het doorbreken van haar vaste routines een ware beproeving en helpt de neiging zich vast te bijten in alle details bepaald niet. De documentaire geeft een eerlijk beeld van haar, van haar kracht en haar zwakheden, en maakt nieuwsgierig naar hoe zij zich verder zal ontwikkelen. Dit jaar wordt ze 18.

De film eindigt met een aantal shots van andere jongeren en kinderen die niet minder krachtig oproepen om te zorgen dat zij straks ook nog een leefbare toekomst op onze planeet hebben.

Bert Dicou
Remonstrants predikant in Antwerpen, docent aan het Arminius Instituut