Annemiek Schrijver:  Kom maar in mijn armen!

Annemiek Schrijver: Kom maar in mijn armen!

Foto: KRO-NCRV

‘Mijn roeping is om mensen op te jutten wakker te worden, we hebben zoveel aan boord. Alsof we een zeer ingenieuze computer zijn waarop we alleen Word gebruiken. Maar we zijn tot veel meer in staat.’ Kim Magnée-de Berg en André Meiresonne luisterden in een Zoom-interview naar Annemiek Schrijver. Een gesprek over eerlijk durven zijn en de ander tevoorschijn laten komen.

Je eigen parel baren
‘Ik speel de socratische vroedvrouw, iemand die zorgt voor de omstandigheden waarin een kind geboren kan worden. Dat kind zit al in de buik en de vroedvrouw hoeft alleen maar te zeggen: geef je maar over, ik ben bij je en ik help je als er iets misgaat. Ik probeer omstandigheden te scheppen waarin iemand zich veilig voelt en zijn eigen parel kan baren. Ja, ‘iemand tevoorschijn luisteren’. Ik noem het graag ‘leeg luisteren’. Zonder oordelen en aannames, zonder rugzak. Dat is mijn hobby, waar ik een hypotheek van kan betalen – (lachend:) als door een godswonder. Ik denk dat verwondering ons levensdoel is. Wat komen we hier nou in godsnaam doen op aarde? Met open mond rondlopen, wat moeten we anders?’

Choqueren
Mijn moeder zegt dat ik met hele grote ogen in de kinderstoel zat en alles heel erg in de gaten hield. Dat was ook noodzakelijk, want ik had alleen maar broers. Altijd opletten of ik geen dreun kreeg, bij wijze van. Ik heb zelf ook weleens de neiging om iemand een draai om de oren te geven. Niet letterlijk hoor, maar als wekker. Ik heb in een ver verleden tegen twee collega’s heftige dingen gezegd, die achteraf geholpen bleken te hebben. Wanneer we in hetzelfde kringetje blijven redeneren, kan dat benoemen helemaal geen kwaad. Daar kunnen we wonderlijk van opknappen. Bijvoorbeeld: ‘Doet die belemmerende overtuiging nog iets voor je, of kan die met de vuilnis mee?’ Confronteren kan heilzaam zijn. Ja, ook in een kerk waar wordt gezegd: ‘Zullen we het gezellig houden?’ Het werkt verrijkend wanneer je benoemt dat je voelt dat het niet gezellig is. Dan moet je wel de bereidheid hebben om open naar je eigen leven en reacties te kijken: waarom reageer ik nu zo? Als je zo leert luisteren naar jezelf, ga je dat ook naar die ander doen.’

Proefnummer AdRem, remonstrants magazine

Vraag nu een proefnummer aan van AdRem, het remonstrantse magazine!

Luisteren is tangodansen
‘Op de Media Academie heb ik ooit hele handige luistertips gekregen van Hanneke Groenteman. Zij leerde me: als je echt dichtbij iemand wilt blijven, herhaal dan alleen eens wat die ander zegt. Mensen willen graag iets vertellen, maar daar wordt vaak niet op ingegaan. Bijvoorbeeld mensen die in de rouw zijn. Wie vraagt daar na een jaar nog naar? Maar ja, hoe vraag je dat? ‘Hoe is het nu met jou en je gestorven geliefde?’ Die vraag doet enorm goed. En let vooral goed op de toon waarop iemand iets vertelt: ‘Niemand vraagt er meer naar, dat is helemáál niet leuk’, daar zit een hele wereld achter. Die zin eindigt hoog, uitnodigend. Ga daar eens op in. Herhaal die woorden: ‘Helemaal niet leuk?’ en er komt een enorme schat tevoorschijn. Luisteren is tangodansen. Je gaat heel dichtbij met iemand mee en brengt zelf eigenlijk niets nieuws in. Je probeert iemand te volgen in wat ie zelf aangeeft. Ik wil met jou nabijheid voelen, tangodansen, samen op avontuur: ontzettend spannend en troostend. Alles wil aan het licht komen, anders hadden we die gevoelens niet. Als we elkaar daarbij al spelend en dansend kunnen helpen, wordt iedereen daar gelukkig van.

Drie luistertips

  1. Herhaal woordelijk wat iemand zegt – uitnodigend, de toon en je blik doen ertoe.
  2. Achter het woord ‘eigenlijk’ zit een schat verborgen.
  3. De vraag: ‘Hoe is dat voor je?’ (in plaats van boos of afwijzend reageren.)

Poreus en kwetsbaar
‘Zelf probeer ik ook zulke visjes uit te gooien maar er wordt niet zoveel op ingegaan. Ik zorg voor een demente vriendin, het is gewoon een drama. Eigenlijk kom ik daar steeds lichtelijk getraumatiseerd vandaan, maar er zijn weinigen die me geloven. Ik verlang naar nabijheid. Die zit trouwens in een klein hoekje. Daarom ben ik niet rouwig over dit gesloten restaurant-seizoen. Hoe vaak zit je tegenover iemand die echt thuis is? Op gezellig bedoelde feestjes bijna nooit. (lachend:) Leve corona. Ik voel me onveilig in zulke situaties, een beetje poreus en kwetsbaar. Je wordt goed in wat je zwakke plek is – kennelijk wil ik zelf gehoord worden. Een voorbeeld: een dominee wilde met me uit eten. Ik keek over ons tafeltje in zijn ogen en zag: er is niemand thuis. Daar werd ik zo ongelukkig van, ik kon wel huilen. Bij het afscheid zei ik per ongeluk: ‘Dag schat’, en toen keek hij mij verwonderd aan –zo van: ‘O schat’– waarop mij ontschoot: ‘Ik ben zo opgelucht dat het afgelopen is!’ Ben ik niet trots op. Maar als we er toch zijn, waarom dan niet ten volle? We zijn hier om mens te worden. Net als Jezus uit de windsels opstaan, de grafsteen van ons afduwen en zeggen: ‘Hallo licht!’

Je laten kennen
Hoe milder naar onszelf, hoe ruimer en guller naar de ander. De beste hulpverleners stralen uit: dit had mij ook kunnen overkomen. Humor is daarbij onmisbaar. We worden licht van speelsheid. De mensen waarmee ik het meest verbonden ben hebben humor en ook zelfspot. In liefdevolle humor voel ik me gezien en gekend. Psalm 139 is zo cruciaal: dat je je echt tot je nieren durft laten kennen en je veilig voelt. Dat de ander je niet veroordeelt. Ook onze toon kan zo oordelend zijn. Zeker bij de waarom-vraag. En niet te vergeten die luisterfrons. (Trekt een diepe frons:) Haal die ontmoedigende streep eens weg! Zorg dat de ander zich welkom voelt, ook door je zachte blik. Luisteren is voor mij zó doen (spreidt haar armen): Ik ontvang, kom maar in mijn armen!’

André Meiresonne
Redactie AdRem, dominee voor ongelovigen
Kim Magnée – deBerg,
Redactie AdRem, remonstrants predikant in de Federatie in Gouda

 

Wie is Annemiek Schrijver?

Annemiek Schrijver (1964) groeit op in een vrijgemaakt-gereformeerd gezin. Ze voltooit het conservatorium (schoolmuziek), geeft muziektherapie aan mensen met een verstandelijke beperking en muziekles aan geriatrische patiënten. Al jong gaat ze aan de slag bij de omroep, aanvankelijk bij Radio 4 (TROS), daarna bij de televisie (IKON en NCRV). Tegenwoordig maakt zij voor KRO-NCRV De Verwondering (televisieprogramma, podcast en tijdschrift).

Zie ook

Dag van de dominee:  Zichtbaar worden in de stad
6 september 2022

Dag van de dominee: Zichtbaar worden in de stad

Wat doet een predikant nu de hele dag? Marjan van Hal, predikant in de Remonstrantse Gemeente Leeuwarden, laat het ons zien… Lees verder

Dwaze meisjes. Interview met Koen Holtzapffel.
7 september 2021

Dwaze meisjes. Interview met Koen Holtzapffel.

Op 1 september verscheen het boek ‘Geef mij die dwaze meisjes maar. In gesprek met Jezus’ gelijkenissen’ over de parabels in de bijbel. Het thema van het boek vormt een van de twee jaarthema’s van de Remonstranten in 2021-2022. Predikant Koen Holtzapffel nam het initiatief tot het project en voerde de redactie… Lees verder