De schoonheid van een kerkgebouw

‘De vreugde voert ons naar dit huis’ (lied 280)

Veel remonstranten houden van ‘hun’ kerkgebouw, vanwege de voetstappen die zij er hebben liggen en omdat het getuige is (geweest) van de hoogte- en dieptepunten in hun leven en in dat van hun dierbaren.

Kerkgebouwen uit elke periode in het vierhonderdjarige bestaan van onze geloofsgemeenschap hebben hun eigen schoonheid. Dat geldt ook voor ‘mijn’ Rotterdamse Arminiuskerk uit 1897 van Henri Evers en J.P. Stok, waarin onder andere Byzantijnse en Art-Nouveau-elementen verwerkt zijn. Een drietal kunstenaars was bij het ontwerp en de inrichting betrokken: de Belgische glasschilder Louis de Contini, de Italiaanse mozaïst Gian Domenico Facchina en de Rotterdamse beeldend kunstenaar Simon Miedema. Voor Miedema en zijn vrouw was het ook ‘hun’ kerk.

Glas-in-lood en mozaïeken

De Contini ontwierp en maakte het prachtige glas-lood-raam tegenover de kansel, Facchina maakte een groot aantal mozaïeken in de kerkzaal en op de gevels.

Beelden van Miedema

Het beeldhouwwerk van Simon Miedema (1860-1934) was het meest omvangrijk en divers, zowel zijn beelden als zijn ornamenten.

Twee gevleugelde vrouwfiguren op de voorgevel flankeren het voorportaal van de kerk. De linker verbeeldt de vrijheid met een fakkel en de rechter verbeeldt de verdraagzaamheid met een vredespalm.

De middentoren van het orgel wordt gedragen door een engel en bekroond met het portret van Luther. De prachtige engel draagt de woorden Een vaste burg is onze God, de eerste regel van het Lutherlied. De opdrachtgevers uit 1895 wilden hiermee uitdrukken dat het kerkgebouw symbool staat voor het godsvertrouwen dat het Lutherlied verwoordt.

Een prachtig voorbeeld van een van de vele gebeeldhouwde kapitelen in de kerkzaal is de pelikaan die haar borst openrijt om met haar bloed haar beide jongen te voeden, een voorstelling van ontroerende schoonheid. Hoog boven de kerkzaal dragen de stenen kapitelen een viertal symbolische voorstellingen van levenservaringen zoals strijd, zege, smart en vreugde, waarvan u de vreugde ziet afgebeeld met de mirte.

Hoewel veel voorstellingen niet prominent ‘aanwezig’ zijn, geven zij de kerk ongemerkt een karakteristieke schoonheid mee die zonder het beeldhouwwerk naar mijn overtuiging niet aanwezig zou zijn.

Titus van Hille

In de rijk geïllustreerde boekjes ‘De mozaïeken van de Arminiuskerk’ over Facchina en ‘De Ornamenten van de Arminiuskerk’ over Miedema, zijn hun bijdragen aan de kerk en in het laatste ook voorbeelden van ander werk van Miedema opgenomen. Beide boekjes zijn verkrijgbaar in de Arminiuskerk.