Solidair met de vrouw Maria

Maria kende ik niet in mijn kindertijd. In de kerk en kinderdienst ging het over God en Jezus en Mozes en Zacheüs. Ik groeide op in een protestants, maatschappijkritisch en feministisch gezin. Misschien paste Maria als gedwee en volgzaam meisje daar niet zo bij. Later – de liefde achterna – kwam ik in Brabant bij een rooms-katholiek gezin terecht. Aan de roodgeblokte keukentafel prevelde mijn schoonmoeder voor de maaltijd een voor mij onverstaanbaar gebed. Ik maakte er kennis met een cultuur en een taalveld dat voor mij nog onontgonnen was:

Wees gegroet Maria, vol van genade, de Heer is met u, gij zijt de gezegende onder de vrouwen en gezegend is Jezus de vrucht van uw schoot.

De woorden vond ik op een bepaalde manier ook raar. Zo lijfelijk had ik nooit nagedacht over Jezus. Voor mij was hij profeet, aanjager, rabbi. Dat hij ooit in de buik van een vrouw had gezeten leek me hooguit een noodzakelijke, maar niet noemenswaardige voorwaarde voor zijn verdere leven. Voor mijn schoonmoeder was Maria het wel waard om dagelijks een paar gebedjes aan te wijden:

Heilige Maria, moeder van God, bid voor ons zondaars, nu en in het uur van onze dood, amen

En nu, in mijn werk als geestelijk verzorger in Brabant, is Maria onmisbaar. Dagelijks brand ik kaarsjes voor bewoners, bid ik weesgegroetjes of kijken we naar de afbeelding van Maria met de mantel. Het is een warme mantel van troost en nabijheid, voor iedereen bereikbaar.

Een weg naar Maria leerde ik bij vooruitstrevende en feministische katholieke vrouwen. Ik had gedacht dat deze strijdbare vrouwen Maria de deur uit hadden gedaan. Maar door hun ogen leerde ik de vrouw van het Magnificat kennen. De vrouw die het zo belangrijk vindt dat mensen tot hun recht komen. Bij de uitvaart van een van deze vrouwen werd een gedicht van Kurt Marti gelezen:

(…) En Maria kwam
uit haar schilderijen vandaan
ze kwam van haar altaren af
en herleefde in vrouwen
die onrecht niet langer dulden
zij werd de ziel van het protest
van kleine en grote vrouwen
de opstandige hoop
van hun gezang.

Ik realiseerde me hoe weinig feministisch het van me was om niet solidair te zijn met de vrouw Maria. En al vind ik de Mariadevotie soms nog steeds wat zoetig, daar doorheen is Maria me dierbaar geworden: de krachtige en dappere Maria, maar ook de troostende en omhullende Maria.

Mignon van Bokhoven
Geestelijk verzorger met remonstrantse zending bij BrabantZorg en voorganger bij de Vrijzinnigen in Renkum.