Het gezicht van Jop van Zelm van Eldik

Ik heb er een te pakken. Een remonstrant in de diaspora. Niet zo moeilijk hoor, want Jop van Zelm van Eldik (1939) komt eens in de drie maanden nog wel in Nederland. Sinds zijn pensioen in 2004 woont hij in Zweden met zijn Zweedse vrouw. Eerst in Stockholm, nu in Göteborg. Door de haven en het multiculti-karakter bevalt hem deze stad als Rotterdammer uitstekend. Geen heimwee dus, hij is zelfs Zweeds staatsburger geworden, naast zijn Nederlanderschap.

Paplepel

‘Vlak voor de oorlog in Hillegersberg geboren, heb ik nog veel herinneringen aan carbid-lampen in huis, bloembollen op tafel en voedseldroppings in de polders. Ik kwam uit een
remogezin. Een herinnering dat ik met mijn vader in de oorlog een wandeling maakte naar de oude Westerkerk en toen op de preekstoel mocht klimmen, is me altijd bijgebleven. Gedoopt door ds. Wegerif en aangenomen bij ds. Van Rooijen. En als lid van het College van Collectanten deed ik het liefst de beruchte ‘reuzenzwaai’. Na het Libanonlyceum, heb ik van 1958-1964 Rechten gestudeerd in Leiden. Mijn eerste vrouw kwam uit een remogezin uit Gouda. Wij vestigden ons in 1968 in Nieuwkoop. Daar troffen wij, in het gemoedelijke kerkje, een fantastische groep mensen, waarvan velen vrienden voor het leven zijn geworden. In de zeventiger jaren ben ik daar achtereenvolgens secretaris, voorzitter en penningmeester geweest. Ook was ik betrokken bij het ontstaan van het kerkkoor en zong daar vele jaren in mee.

Ik heb mijn hele leven gewerkt bij Cargill in Amsterdam, een Amerikaans bedrijf dat agrarische producten voor levensmiddelen (granen, cacao, oliezaden, enz.) kocht, verhandelde en verwerkte tot halffabrikaten. Daar ben ik begonnen in de handel, maar vervolgens ruim twintig jaar lang, met een uitstap van twee jaar naar het hoofdkantoor van Cargill in Minneapolis, werkzaam geweest in personeelszaken.’

Sociaal en gemoedelijk

‘Ik heb nooit de aanvechting gehad om de kerk vaarwel te zeggen. Remonstranten geloven in de mens en in de vrije wil van die mens, dat spreekt me erg aan. God zit voor mij niet ergens boven me, maar in mijzelf.  Dat uit zich in sociaal gedrag – ik praat graag met mensen – en in liefdadigheid. De gemoedelijke sfeer in onze kerk vind ik heerlijk, dat heb ik in Zweden helaas (nog) niet teruggevonden. Ik zing wel in het koor van een gemeente van de Zweedse (Lutherse) kerk , maar die kerk vind ik erg vormelijk en tamelijk ouderwets. Tegenwoordig ga ik meer naar de Methodisten, die Arminianen zijn qua geloof en overweeg ik om mij bij hen aan te sluiten. Maar remonstrant blijf ik in hart en nieren.’

Mijn hobbies

‘Muziek, zowel traditionele jazz als klassiek, roeien en (dus) de kerk, dat typeert me wel. En ik kijk graag door een lens, want fotografie is mijn grote hobby. In 2007 verbleef ik wegens ziekte een tijd in Nederland. Toen ben ik begonnen met het fotograferen van alle remonstrantse kerken. In 2010 is het boek ‘Waar Remonstranten kerken’ uitgekomen. Veel lezers zullen het nog wel kennen.  Na mijn verhuizing naar Göteborg ben ik daar vijf jaar bezig geweest met het fotograferen van 120 kerken, inclusief moskeeën, tempels en een synagoge. Dat fotoboek is, in het Zweeds, in 2016 uitgekomen. Ik luister graag naar oude jazz. Benny Goodman was in 1938 de eerste jazzmusicus die in Carnegie Hall, New York, speelde. Als veertienjarige kocht ik de elpees van die legendarische concerten.  Drie jaar geleden heb ik zelf met mijn koor in de Carnegie Hall gezongen, dat was wel een hoogtepunt in mijn leven. Roeien deed ik vooral in Nieuwkoop, later in Alphen aan den Rijn. De ‘acht’ was mijn favoriete boot. Vele jaren de ‘Head of the River’ van Oudekerk naar Amsterdam geroeid: acht kilometer beuken met je vrienden!’

Michel Peters