Stilte en Strijd

Tot U, Heer, is ons hart gericht,

hier zijn wij open voor uw licht.

Gij geeft ons kracht tot stilte en strijd,

kom tot ons, Eeuwige, in de tijd.

Steeds wanneer ik ergens voorga waar het ‘oude’ remonstrantse antwoordlied wordt gezongen, valt me op hoe mooi en raak die vier regels zijn. Over elk van de vier zou je een beschouwing op zich kunnen houden. In hoeverre is ons hart werkelijk gericht tot God? Wat gebeurt er met ons wanneer Gods licht ons leven binnen kiert? En in hoeverre bepaalt onze tijdelijkheid onze verhouding tot de Eeuwige? Allemaal zinnige en prikkelende vragen.

Onlosmakelijke verbondenheid
En ook de derde zin roept meer dan genoeg op om eens verder over te denken (en misschien met elkaar verder over te praten?) Wat mij specifiek treft in de woorden van ds. G.J. Sirks, de auteur van het Antwoordlied, uit 1938 is de onlosmakelijke verbondenheid van die twee begrippen: stilte en strijd kunnen in ons geloof blijkbaar niet zonder elkaar. Wanneer stilte niet gepaard gaat met strijd – met bevlogenheid en gerechtigheid – dreigen we te verzanden in een spiritualiteit die niet verder komt dan het eigen ik. Tegelijk: wanneer we in ons activisme de verstilling en bezinning missen, lopen we het gevaar de nuance en de verdieping kwijt te raken.

Voor mij gaat het christendom altijd over rust én beweging, over inkeer én over solidariteit. Die beweging weerklinkt daarom als het goed is ook zowel in de kerkdienst als in ons dagelijks bestaan.

Kracht nodig
En tegelijk is het niet vanzelfsprekend ze bij elkaar te houden; vaak dreigen we in ons enthousiasme voor het een het ander te vergeten. Net zoals het niet vanzelf spreekt om die twee überhaupt vast te houden in ons leven. Ook daarom vind ik de woorden uit het antwoordlied zo treffend: we hebben er kracht voor nodig. Het is niet gemakkelijk om in ons bestaan en in deze wereld de stilte in onszelf te laten bestaan en te beschermen. En datzelfde geldt voor het telkens weer aangaan van de strijd tegen wat onmenselijk en onbarmhartig is. Zo gemakkelijk zinkt ons de moed in de schoenen of zijn we, onbewust en ongewild vaak, toch vooral met onszelf bezig.

En daarom doet het me zo goed die woorden regelmatig te zingen en in me op te nemen, als reminder om de balans van bezinning en beweging in het oog te houden en ernaar proberen te leven.

Kim Magnée-de Berg
redactielid AdRem, remonstrants predikant in Gouda