Belastingheffing misschien niet eens erg?

Onevenwichtig, een opgelapt rommeltje. Frits Barnard (1960), van 1993 tot 2019 partner van Deloitte Belastingadviseurs te Amsterdam, is duidelijk: zowel de belastingwetgeving voor particulieren als bedrijven moet geheel opnieuw worden opgezet. Na covid is er geen ruimte meer voor fiscale vergezichten. De overheid heeft geld nodig. De vraag is hoe doe je dat technisch goed én een beetje rechtvaardig.

Een rommeltje

Allereerst een fundamentele benadering. Hoewel de inkomstenbelasting met ingang van 1 januari 2001 geheel vernieuwd is, kan na ruim 20 jaar vastgesteld worden dat er flink werk aan de winkel is. De regeling rond de eigen woning is voor veel gewone situaties te ingewikkeld, de box 3-heffing in strijd met de rechten van de mens, hetgeen de Hoge Raad duidelijk heeft gemaakt. De fiscale bevoordeling van ZZP’ers (zelfstandigenaftrek) en ondernemers via een eigen B.V. (tariefvoordeel ten opzichte van toptarief inkomstenbelasting) wordt als onevenwichtig aangemerkt.

De belastingheffing van B.V.’s en N.V.’s is nog in beginsel redelijk: winst wordt belast, stortingen of teruggaven van kapitaal zijn vrij.  Maar vanwege de bestrijding van misbruik, waaronder excessieve renteaftrek, is het een opgelapt rommeltje geworden en bovendien te ingewikkeld. Daarom moet deze op de schop. Zeker nu internationale ontwikkelingen lawaaierig aan de poort kloppen (minimumtarief, maatregelen tegen tax havens en andere avoidance). Kortom, zowel de belastingwetgeving voor particulieren als bedrijven moet geheel opnieuw worden opgezet.

Willekeur in vergroening

Daarnaast vraagt men om vergroening. Maar daar gebeurt iets geks. We leven in een land waar de elektrificatie van het wagenpark begonnen is met forse subsidies aan het hogere middenkader van bedrijfsleven en vrije beroepers. Voor hen geldt geen of lage bijtelling, ook al vliegt men privé een aantal keren per jaar. De fabrieksarbeider uit Landsmeer, daarentegen, die z’n 20 jaar oude diesel uitsluitend gebruikt om één keer per maand naar de stacaravan van zijn schoonouders in Voorthuizen te rijden, wordt relatief overdreven zwaar belast. Wie weet mag hij ergens in de komende jaren die 5.000 km niet eens meer rijden met die ‘zwaar vervuilende’ auto. Denk aan de hypocrisie van bijvoorbeeld de eerste milieuzone van Rotterdam. Terwijl stookolie slurpende cruiseschepen ongemoeid zijn. Groente en fruit naar een BTW – tarief van 0% brengen, lukt niet ‘vanwege de gebrekkige ICT’.

Geen fiscale verlichting

Enfin. Nu praktisch, want na Covid is er geen ruimte meer voor fiscale vergezichten. Er moet veel geld komen. Box 3 afschaffen en een compensatie voor wat er nu aan rendementsheffing betaald is? Vergeet het maar. Een stevige vermogensbelasting is zo ingevoerd. Medelijden met de rijken (zeg € 200.000 en meer) zal er niet zijn. Sparen in box 2? Gaat zwaarder belast worden. Erf- , schenkbelasting en jubelton? De huidige tarieven van 10 en 20% (in de directe gezinsgroep) zullen historisch laag blijken te zijn. Voor vele lezers van dit blad misschien een schrikwekkende gedachte. Maar zo zal het waarschijnlijk gebeuren. En eigenlijk is het niet eens erg.

Frits Barnard
Van 1993 tot 2019 partner van Deloitte Belastingadviseurs te Amsterdam en remonstrant in Naarden-Bussum