Het gezicht van Marieke Fonk

Marieke Fonk (1957), psycholoog in het Diakonessenhuis in Utrecht en remonstrant in de Geertekerk, ontvangt Michel Peters in haar tuin in Bilthoven. Te midden van de bloeiende wilde hyacinten vertelt ze over een nieuwe levensfase die aanbreekt. Het ego gaat een steeds minder grote rol spelen.

Remonstrant van huis uit

‘Ik ben geboren in Loosdrecht, maar daarna naar Hengelo en vervolgens naar Doetinchem verhuisd. Mijn ouders waren remonstrants. In mijn studietijd in Utrecht was ik niet betrokken bij de Remonstranten, behalve dat ik een studentenbaantje had als hulpsecretaris op het landelijk bureau onder Jan-Willem Nieuwenhuijsen. De enige keer dat toen ik in de Geertekerk ben geweest was, in een paarse overall in een vrouwendienst. In die tijd leerde ik mijn man, Bart Bierens de Haan kennen die toevallig ook remonstrantse roots had. Na onze studie reisden we een jaar in Indonesië en werkten in die tijd ook in kindertehuizen.’

Remonstrant 2.0

‘Terug in Nederland kwamen we recht tegenover de Geertekerk te wonen. Ds. Florus Kruyne kwam een keer op bezoek en dat contact beviel goed. Geen zieltjeswinnerij, in alle bescheidenheid vertelde hij over de gemeente. Ik houd van die bescheidenheid. Je ego opzij zetten, maar wel staan voor wat je belangrijk vindt: vrijheid, openheid, tolerantie. We hadden intussen drie kinderen en hebben ons toen aangesloten bij een ‘Gezin en Geloof – groep’ geleid door ds. Tina Geels. Die groep is na dertig jaar nog steeds mijn ankerpunt in de Geertekerk. Ik heb een tijd het verteluur gedraaid en Bart werd kerkmeester. Bart overleed plotseling in 1997. Daarna ben ik een beetje afgedwaald. De kerk was echt iets van ons samen, ik vond het lastig daar toen, alleen, weer mijn draai te vinden. In 2016 werd ik vertrouwenscontactpersoon, samen met Piet van Leeuwen, en ben ik ook koster geworden. Binnenkort ga ik met Tina een kring geven over ‘conscious aging’ naar aanleiding van het boek ‘Eindelijk volwassen’ van Frits de Lange die het loslaten van je ego centraal stelt.  Ik geloof niet in God, maar in het goddelijke in mensen, in mijn tuin, in de natuur. Ik blijf me verwonderen over de veerkracht van mensen en hun vermogen om voor elkaar te zorgen. Vertrouwen in mensen is mijn levensmotto, vertrouwen totdat het tegendeel blijkt, en dat gebeurt niet vaak: de meeste mensen deugen!

Ik heb altijd als psycholoog  in ziekenhuizen gewerkt. Dat werk spreekt mij aan omdat de problemen waar patiënten mee worstelen invoelbaar zijn en je in een moeilijke periode in iemands leven iets kunt betekenen. Mensen helpen ziekte en handicap te verdragen, en daarmee uit het leven te halen wat voor hen belangrijk is.

Nieuwe levensfase

‘Binnenkort stop ik met werken. Ter ere daarvan  wordt een symposium georganiseerd met als thema het belang van goede communicatie, van empathie  voor de  patiënt. Luisteren is daarbij een onmisbare vaardigheid die we helaas veel te weinig toepassen  Patiënten blijken in de spreekkamer 90 seconden nodig te hebben voor hun verhaal, maar  gemiddeld worden ze al na 20 seconden afgekapt. Dat lijkt tijdswinst maar het is tijdsverlies en contactverlies! Kijken naar wie de patiënt is, wat past bij hem of haar zijn we verleerd.

Onze aandacht wordt tijdens het gesprek steeds getrokken door een boomkruipertje dat een nestje bouwt onder de pannen van de B&B achter haar huis. Is dit niet precies wat Elisabeth Eybers schrijft in het gedicht ‘Uitsig op die kade’? Ek mis myself steeds minder. Ek bedoel: / as steeds meer buitedinge my gaan boei / dan sintels van inwendig gevoel / tintel dit of ek selfafstotend groei.’ Marieke noemt het omdat het haar aanspreekt: je ego wordt minder belangrijk als je ouder wordt, je bent niet meer het centrum van je eigen universum en dat is goed.’

Michel Peters